Cotton là sợi của loài thực vật thuộc chi Gossypium, thuộc họ dâm bụt hay cẩm quỳ (họ Malvaceae). Cotton có thành phần chủ yếu là xenlulo, một hợp chất hữu cơ hòa tan và là chất liệu mềm mịn.
Cotton là gì?
Cotton là một loại vải dệt chủ yếu của ngành công nghiệp may mặc. Cotton là 1 loại sợi tự nhiên có nguồn gốc từ cây bông được sử dụng từ trước công nguyên.Lịch sử, nguồn gốc của Cotton là gì?
Lịch sử cây bông
Những cây bông và sợi Cotton lâu đời nhất có niên đại khoảng 5000 năm trước công Nguyên. Được phát hiện ở Mexico. Bông được sử dụng ở Ai Cập và Ấn Độ trong hơn 5000 năm. Người Mỹ bản địa trồng bông từ năm 1500. Vào cuối những năm 1700, Samuel Slater, một người Anh, đã xây dựng nhà máy bông đầu tiên của Mỹ. Các nhà máy này đã chuyển đổi sợi bông thành sợi và vải. Vào năm 1793, Eli Whitney đã phát triển ra bông gin, có tác dụng tách hạt ra khỏi xơ vải một cách cơ học. Whitney đặt tên cho chiếc máy của mình là “gin” (engine) có thể thực hiện công việc nhanh hơn gấp 10 lần so với làm bằng tay. Công nghệ đã được cải thiện trong nhiều thế kỷ qua làm cho việc tăng trưởng và sản xuất bông trở nên hiệu quả hơn nhiều.Nguồn gốc của tên gọi Cotton
Từ Cotton bắt nguồn từ từ ”quton” trong tiếng Ả Rập. Nơi sản xuất bông sớm nhất là Ấn Độ.Bông được trồng ở đâu?
Bông thích hợp với các vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới, trên thế giới, bao gồm Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Uzbekistan, Pakistan, Brazil và Thổ Nhĩ Kỳ. Tại Mỹ, Texas là nhà sản xuất bông lớn nhất, và vùng South Plains ở phía bắc của bang là vùng trồng bông tiếp giáp lớn nhất trên thế giới.Đặc điểm cây bông
Bông được trồng thương mại như một loại cây bụi hàng năm và đạt chiều cao khoảng 1,2m. Lá của nó rộng và hình trái tim với các gân thô, có ba đến năm thùy. Cây có nhiều nhánh, với một thân chính ở giữa. Bộ rễ của cây bông đạt độ sâu 1,5m.Nụ hoa
phát triển vài tuần sau khi cây bắt đầu phát triển, với hoa xuất hiện vài tuần sau đó. Sau đó, hoa sẽ rụng, để lại một vỏ hạt chín trở thành quả bông (quả) sau khi thụ phấn. Cây cũng tạo ra hạt được chứa trong các viên nang nhỏ được bao quanh bởi chất xơ trong quả bông.Quả Bông
Mỗi quả bông thường chứa 27-45 hạt, đính trên mỗi hạt có từ 10.000 – 20.000 sợi nhỏ dài khoảng 28mm.Sợi Bông
Sợi bông được làm từ xenlulo, có một lớp sáp mỏng bao phủ bên ngoài và mỏng và rỗng giống như ống hút.Thu Hoạch
Khi trưởng thành, cây trồng được hái và gin, một quá trình tách sợi bông (hoặc xơ vải) ra khỏi hạt. Xơ bông chiếm khoảng 42% trọng lượng bông được hái và đóng góp khoảng 85% tổng thu nhập từ một vụ bông. 15% thu nhập còn lại đến từ hạt bông.
Quá trình xử lý và sản xuất Bông
Sản xuất bông là 1 quá trình từ gieo trồng hạt bông đến thu hoạch và chế biến. Đầu tiên, thu hoạch bông bằng các dụng cụ hái bông. Hái toàn bộ cây bông. Sau đó, đóng thành từng kiện và lưu trữ trên cánh đồng đợi chuyển đến các thùng Gins Tại thùng Gins, các kiện bông được làm sạch và đánh lông tơ để tách bông ra khỏi bụi bẩn, hạt, xơ vải. Sau khi bông được xử lý ở thùng Gins và được tách hoàn toàn ra khỏi hạt, Bông thô được nén và lưu trữ, sẵn sàng chuyển đến nhà máy dệt để sản xuất. Tại đây, bông được đưa qua máy chải thô, làm sạch hơn nữa nguyên liệu và tạo các sợi ngắn thành một sợi dài không xoắn. Sau đó sẽ dc kéo sợi và dệt để tạo ra một loại vải mềm và bền.Có 4 loại Cotton khác nhau:
Cotton Pima:
Được xem là loại bông tốt nhất trên thế giới, sợi bông Pima rất mềm và cực kỳ dài. Loại này có nguồn gốc từ Nam mỹ và Tây nam Mỹ. Vải cotton Pima rất được ưa chuộng vì nó có khả năng chống phai màu, rách, nhăn.Cotton Ai Cập (Egyptian cotton):
Giống như bông Pima, thậm chí còn thuộc cùng 1 lớp khoa học (gossypium barbadense) nhưng được trồng ở thung lũng sông Nile ai cập.Cotton vùng cao (upland cotton):
Có sợi rất ngắn và chiếm khoảng 90% tổng sản lượng bông của thế giới. Loại cây này có nguồn gốc và được trồng ở Trung Mỹ, Mexico, Caribe và nam Florida.Cotton hữu cơ (Organic cotton):
Là bất kỳ loại bông nào được trồng mà không sử dụng hóa chất và từ cây trồng không biến đổi gen.Các đặc điểm của Cotton là gì?
Cotton có những đặc điểm riêng biệt khiến nó trở thành loại sợi phổ biến nhất hiện nay:- Mềm mại: sợi bông mềm, mịn và kết quả là vải cotton rất mềm mại
- Bền: cấu trục sợi của cây bông rất mạnh, tạo ra loại vải dai và chống mài mòn
- Thấm hút tốt: vải cotton rất thấm hút vì có nhiều khoảng trống giữa các sợi bông
- Giữ màu nhuộm rất tốt: do đặc tính thấm hút mạnh, vải cotton thấm hút thuốc nhuộm và tạo thành nhiều màu khác nhau
- Thoáng khí: cấu trúc sợi cotton thoáng khí hơn sợi tổng hợp rất nhiều
- Không tích điện: vải cotton không dẫn điện,do đó ko có hiện tượng tích điện.
6 công dụng phổ biến của Bông
Bông được trồng để làm thực phẩm, sợi vải và thậm chí là nhiên liệu trong 6000 năm. Cotton được dùng trong may mặc, dây thừng, giấy, dầu ăn, bao bì, nhiên liệu sinh học…- Các loại vải dệt: bông được dùng cho các loại vải dệt khác nhau, gồm canvas, denim, gấm…
- Quần áo: Cotton là vải phổ biến và cố định nhất ngành dệt may do được sản xuất hàng loạt. Tạo cảm giác mềm mại, độ bền và khả năng thấm hút cao. Cotton thường được dùng để may áo phông, váy, quần áo thấm hút mồ hôi…
- Ga trải giường và khăn tắm: vì cotton cực kỳ mềm mại và thấm hút. Là chất liệu lý tưởng cho bộ chăn ga gối phòng ngủ và khăn tắm để hút ẩm
- Đồ lót: vì những lý do tương tự nên cotton dùng làm quần áo lót thoải mái và bền
- Trang trí nội thất: Cotton được sử dụng trong nhà để bọc ghế, rèm cửa, thảm, gối…
- Dầu hạt bông vải: hạt cotton là sản phẩm phụ của quá trình thu hoạch và sản xuất bông. Hạt được sử dụng để sản xuất dầu hạt bông, dùng trộn salad và bơ thực vật. Còn dc dùng trong xà phòng, nến…
Cách bảo quản vải Cotton
- Xử lý trước mọi vết bẩn trước khi giặt.
- Giặt các màu giống nhau để không bị lem màu. Màu đậm hơn nên được giặt bằng nước lạnh, các màu sáng hơn có thể được giặt cả nước ấm và nước lạnh
- Cotton chịu được việc giặt tẩy hàng ngày.
- Cotton có xu hướng co lại, vì vậy nếu may bằng vải Cotton, nên xử lý giặt trước khi may.
- Cotton có thể được phơi khô hoặc sấy khô.
